خاک کوره سیلیسی

در صنعت ریخته گری از خاک های کوره استفاده می گردد چرا که دارای نقطه ذوب بالایی هستند (تقریباً بالاتر از 1500 درجه سانتیگراد) و برای جداره های کوره بهترین مواد محسوب می شوند. از جمله خاک های کوره که بسیار کاربردی است می توان به خاک کوره سیلیسی اشاره کرد. به دلیل داشتن دمای ذوب بالا اصطلاحاً آنها را خاک های نسوز نیز می گویند. از آنجائیکه برای ذوب برخی از فلزات نیاز به بالا بردن دمای کوره ها تا 1500 درجه است بنابراین امروزه استفاده از خاک کوره سیلیسی جهت افزایش مقاومت کوره در برابر گرما، فراوان شده است. سیلیسیم عنصری فراوان در پوسته زمین است و معادن زیادی در ایران وجود دارند که این ماده معدنی را استخراج می کنند. اما آنچه در کوره ها و صنعت تحت عنوان خاک نسوز سیلیسی مورد استفاده قرار می گیرد، به طور طبیعی وجود ندارد و باید از معادن سیلیسیم استخراج گردد. با خالص سازی خاک سیلیسی نسبت به عنصر سیلیسیم، می توان به خاک نسوز سیلیسیم مرغوبی دست یافت. ابتدا معادن با خاک سیلیسیم درصد بالا را انتخاب می کنند و خاک سیلیسی را از آنجا استخراج می نمایند. سپس آن را شست و شو داده و دانه بندی می کنند تا به یک خاک مرغوب دست یابند. در این مقاله قصد داریم در مورد خالک کوره سیلیسی مطالبی را ارائه دهیم که شاید بتواند برای خوانندگان مفید واقع شود.

خاک کوره سیلیسی
توضیحات تکمیلی محصول

خاک سیلیس

سیلیسیم عنصری است که به وفور در سطح پوسته زمین یافت می شود اما به صورت خالص به ندرت دیده می شود و غالباً در ترکیبات مختلفی در خاک سیلیس وجود دارد. خاک سیلیس که از ترکیب اکسیژن با سیلیسیوم با نام علمی SiO2 حاصل می شود، از جمله خاک هایی است که در صنعت بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. اما آنچه برای موارد صنعتی باید به کار گرفته شود خاک سیلیس با درصد سیلیسیوم بالا است. برای رسیدن به این خاک با درصد بالا لازم است ابتدا معدن خاک سیلیسیومی را پیدا کنند که درصد سیلیسیوم خاک آن بالاتر باشد. سپس آنها را شست و شو داده، خرد کرده و دانه بندی می کنند. برای مصارف گوناگون از خاک کوره سیلیسی با دانه بندی های متفاوت استفاده می شود. درصد خلوص سیلیسیوم در خاک سیلیس برای استفاده در صنایع شیشه، ریخته گری و سرامیک باید حدود 99 درصد باشد تا مقاوت بالایی را از خود نشان دهد. از جمله کاربردهای خاک سیلیس می توان به پوشش ضد خوردگی آن اشاره کرد. همچنین در کوره های شیشه ای و القائی نیز از خاک سیلیس استفاده می شود. بنابراین از مهمترین صنایعی که از این خاک استفاده می شود، صنایع ریخته گری است چرا که به عنوان یک خاک نسوز، دمای ذوب بالایی دارد.

خاک​​​​​​​ کوره القایی

خاک کوره القایی به دلیل بالا بودن مقاوت آنها در برابر گرما تا 1600 درجه سانتیگراد، برای کوره های ریخته گری مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجائیکه این نوع خاک ها به جداره های کوره تزریق (القا) می شوند، به آنها القائی گفته می شود. کاربردهای زیادی دارند و از اسید بوریک به عنوان باندر برای استحکام دیواره های کوره در آنها استفاده می شود. خاک کوره در انواع مختلفی وجود دارد که خاک کوره سیلیسی از مهمترین آنها است.

خاک های نسوز سیلیسی

از جمله بهترین خاک های القائی، خاک های نسوز سلیسی هستند که در صنعت از آنها بسیار استفاده می شود. خاک کوره سیلیسی با دارا بودن مقاومت بالاتر از 1500 درجه برای ریخته گری، صنایع لعاب سازی،چینی سازی، مقره سازی، کاشی و سرامیک و کوره های ذوب فلزات بسیار مناسب هستند. همچنین در صنایع کاغذسازی و لاستیک سازی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در پالایش نفت و گچ نیز از خاک نسوز استفاده می شود. از جمله کاربردهای بسیار اساسی آنها در آجر سازی و تولید سیمان نسوز است. در زمینه زیستی نیز در بحث خوراک حیوانات و فیلتراسیون نیز می توان از این نوع خاک بهره برد. برخی از ویژگی های خاک نسوز سیلیسی عبارتند از: 

  • نسبت به فلزات در حال ذوب از لحاظ شیمیایی خنثی هستند یعنی با فلزات واکنش شیمیایی نمی دهند و این باعث می شود در ریخته گری بسیار پرکاربرد باشند.
  • از لحاظ ساختاری بسیار مستحکم هستند و در شرایط مختلف، ساختار خود را حفظ میکنند.
  • مقاومت بالایی در برابر فرسایش از خود نشان می دهند. 
  • زینه بسیار کمی دارند چرا که به وفور در سطح زمین یافت می شوند.

Image

جرم نسوز سیلیسی

نسوزها به موادی بر پایه اکسید و کاربیدی گفته می شود که دمای ذوب بالایی نسبت به فلزات دارند. همچنین به آنها دیرگدازهای بی شکل و یا شکل دار نیز گفته می شود. از انواع به صرفه تر و پرکاربردتر آنها می توان به جرم نسوز سیلیسی اشاره کرد که در صنایع فولاد از آن بیشتر از دیگر جرم های نسوز استفاده می شود.جرم نسوز سیلیسی بهترین نسوز برای ذوب چدن و فولادهای کم آلیاژ محسوب می شود و خاک کوره سیلیسی از آن ساخته می شود.

در این مقاله در مورد خاک کوره سیلیسی و کاربردهای آن در صنایع ریخته گری، لعاب سازی، تولید سیمان نسوز و ... صحبت کردیم. اشاره کردیم که امروزه به دلیل استفاده زیاد از فلزات در صنایع مختلف لازم است آنها را ذوب کنند تا به شکل های مختلف دربیایند. برای این کار نیاز به کوره هایی است که بتواند در مقابل دمای بالای ذوب فلزات مقاومت داشته باشد. خاک های نسوز از بهترین انتخاب ها برای این منظور است چرا که در دماهای بالای 1500 درجه سانتیگراد نیز می توانند مقاومت کنند و ذوب نشوند. همچنین به برخی از ویژگی های آن نیز اشاره نمودیم.