در صنعت ریخته گری، سلاکس منبسط شده معمولاً با پودرهای گرمازا مخلوط می شود و برای جلوگیری از انقباض حفره ها در تاپینگ لیدل، رویه داغ و بالاکشی استفاده می شود. سلاکس به عنوان یک پوشش عایق بر روی سطح فلز مذاب برای موارد زیر استفاده می شود:

از اتلاف گرمای بیش از حد در زمان تأخیر در ریختن آب جلوگیری می کند.

پر کردن شمش

تولید بلوک های نسوز 

به عنوان یک قالب ریخته گری سبک وزن عمل می کند.

سنگ معدن سلاکس منبسط شده یا منبسط نشده به ملاقه ریختن فلز مذاب اضافه می شود. با سرباره داخل ملاقه واکنش نشان می دهد و به راحتی لایه را جدا می کند. هیچ دود یا دود خطرناکی تولید نمی کند.سلاکس به جلوگیری از انقباض حفره ها در شمش ها و ریخته گری کمک می کند و به عنوان یک پرکننده سبک وزن استفاده می شود. در محدوده 3 تا 20 درصد وزنی استفاده می شود.

 

 

کاربرد سلاکس (ریخته گری )چیست؟

هنگامی که سنگ معدن سلاکس با قرار گرفتن در معرض حرارت سریع و کنترل شده منبسط می شود، تا 20 برابر حجم اولیه خود رشد می کند و ساختار داخلی سلولی فوم مانندی به خود می گیرد - اساساً خوشه هایی از حباب های شیشه ای میکروسکوپی. این دگرگونی فیزیکی، سلاکس منبسط شده را به یک عایق بسیار کارآمد و با چگالی کم تبدیل می کند.  سلاکس غیر آلی و غیر قابل احتراق است و ماهیت شل جریان سلاکس منبسط شده برای پر کردن فضاهای عجیب و غریب ایده آل است.

از کاربردهای این سنگ آتشفشانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱-سلاکس سنگ تراشی

سلاکس منبسط شده یک روش سریع، ارزان و دائمی برای عایق کاری دیوارهای بنایی است. بسته به شرایط طراحی، کاهش 50 درصدی یا بیشتر در انتقال حرارت را می توان در صورت استفاده از پرکننده شل سلاکس در هسته های توخالی بلوک بتنی یا دیوارهای بنایی نوع حفره به دست آورد. سلاکس یک ماده معدنی غیر قابل احتراق و صنعتی است که عملکرد حرارتی دینامیکی بالایی دارد.

۲-عایق برودتی/دمای بالا

سیالات برودتی فوق سرد مانند هیدروژن و هلیوم معمولاً در ظروف دو جداره با فضاهای حلقوی پر از سلاکس ذخیره می شوند.

۳-سایر کاربردهای عایق

عایق سلاکس یک محصول غیر آلی است که از احتراق یا پوسیدگی پشتیبانی نمی کند و زیستگاهی برای جوندگان ایجاد نمی کند. برای استفاده در زیر دال های بتنی، در دودکش ها و کاربردهای با دمای بالا مانند اجاق های پیتزا و اجاق های موشکی ایده آل است.

از سایر کاربردهای سلاکس می توان به مورارد زیر اشاره کرد:

نگهدارنده طبیعی سرباره 

حذف سرباره کوره های ذوب فلز و لجن های 

در تماس با مایع مذاب منبسط شده و باعث سبکی وزن و تسهیل در جدایش سرباره ها از فلز مذاب، جلوگیری از شکستگی و حفره در قالبها و بخش فولادی، عدم تولید دود و گازسمی در هنگام مصرف و حفظ حرارت قطعات ریخته شده می شود. 

عایق کردن صدا در ساختمان ها و واحدهای اداری و مدارس موسیقی 

الکترودسازی، صنایع ساینده و کاشی و سرامیک

خواص انبساط و عایق بودن سنگ معدن پرلیت، آن را برای استفاده در کاربردهای با دمای بالا، به ویژه در صنایع فولاد و ریخته گری مناسب می کند. سلاکس ماده ای است که از پرلیت تهیه می شود و کاربردهای بسیاری دارد. سلاکس هنگامی که با پودرهای گرمازا مخلوط می شود، می تواند از حفره های انقباض در شمش ها و ریخته گری جلوگیری کند. به دلیل در دسترس بودن، هزینه و خواص تحسین برانگیز، اغلب به عنوان یک پرکننده سبک برای این کاربردها استفاده می شود.سنگ معدن پرلیت به عنوان یک عامل بالشتک برای جبران انبساط سیلیس کریستالی استفاده می شود. عیوب ریخته گری را به حداقل می رساند و هزینه های اتاق نظافت کاهش می یابد.

ساختار و ترکیب شیمیایی سلاکس در عملیات ریخته‌گری

سلاکس ریخته‌گری ترکیبی مهندسی‌شده از مواد معدنی است که با هدف بهبود فرآیند ذوب، جلوگیری از اکسیداسیون و افزایش کیفیت سطح مذاب استفاده می‌شود. این ترکیب معمولاً از اکسیدهای قلیایی و قلیایی خاکی مانند CaO، MgO و Na₂O به همراه سیلیس (SiO₂)، آلومینا (Al₂O₃)، و در برخی موارد کربنات سدیم، فلوئورین و بوراکس تشکیل شده است.
در ترکیب سلاکس، نسبت دقیق این مواد بر اساس نوع فلز و شرایط ریخته‌گری تنظیم می‌شود. برای مثال، سلاکس مورد استفاده در فولادهای آلیاژی معمولاً دارای درصد بالاتری از اکسید کلسیم است تا قدرت جذب ناخالصی‌ها و روان‌سازی سرباره افزایش یابد.
سیلیس موجود در این ترکیب، نقش کلیدی در کنترل گرانروی (ویسکوزیته) دارد و مانع از پاشش مذاب در هنگام ذوب می‌شود. آلومینا نیز با افزایش مقاومت حرارتی، موجب پایداری بیشتر سلاکس در دمای بالا می‌گردد.
استفاده از ترکیب دقیق و کنترل‌شده این مواد باعث می‌شود سلاکس بتواند در برابر شوک حرارتی مقاومت کرده و در نهایت کیفیت سطحی محصول ریخته‌گری را بهبود دهد.

کاربردها و اثرات عملکردی سلاکس در بهبود فرآیند ریخته‌گری

سلاکس ریخته‌گری یکی از اجزای ضروری در فرآیند ذوب و ریخته‌گری فلزات است که با عملکرد چندگانه خود، کیفیت و بازده تولید را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد. از مهم‌ترین مزایای استفاده از سلاکس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
نخست آنکه سلاکس به‌عنوان محافظ مذاب عمل می‌کند و از تماس مستقیم فلز داغ با اکسیژن هوا جلوگیری می‌نماید؛ در نتیجه میزان اکسیداسیون فلز و اتلاف عناصر آلیاژی به حداقل می‌رسد. دوم آنکه، این ماده با جمع‌آوری ناخالصی‌ها و اکسیدها در سطح مذاب، باعث افزایش خلوص و درخشندگی سطح فلز می‌شود.
از سوی دیگر، خاصیت روان‌کنندگی سلاکس موجب می‌گردد تا فرآیند جداسازی سرباره آسان‌تر انجام گیرد و مصرف انرژی در کوره کاهش یابد. این ویژگی برای واحدهای فولادسازی و ریخته‌گری چدن اهمیت بالایی دارد، زیرا باعث افزایش طول عمر نسوز کوره و کاهش هزینه‌های تعمیرات می‌شود.
همچنین، استفاده از سلاکس مناسب باعث افزایش سرعت ذوب، کاهش زمان توقف خطوط تولید، و جلوگیری از ایجاد حفره و ترک در قطعات ریخته‌گری می‌گردد. این مزایا در نهایت موجب بهبود کیفیت محصول نهایی، صرفه‌جویی اقتصادی و افزایش بهره‌وری کل سیستم می‌شود.

سوالات متداول درباره سلاکس ریخته‌گری

+ سلاکس ریخته‌گری چیست و چه کاربردی دارد؟

سلاکس ماده‌ای معدنی است که برای جلوگیری از اکسید شدن مذاب و جذب ناخالصی‌ها در فرآیند ذوب فلزات استفاده می‌شود. این ترکیب باعث افزایش خلوص فلز، تسهیل جداسازی سرباره و بهبود کیفیت سطح قطعه ریخته‌گری می‌گردد.

+ ترکیبات اصلی سلاکس از چه موادی تشکیل شده است؟

ترکیب شیمیایی سلاکس معمولاً شامل سیلیس (SiO₂)، آهک (CaO)، آلومینا (Al₂O₃)، منیزیم اکسید (MgO)، فلوئورین و بوراکس است. نسبت این مواد بر اساس نوع فلز و شرایط حرارتی فرآیند تنظیم می‌شود.

+ تفاوت سلاکس‌های مورد استفاده در فولاد و چدن چیست؟

در ریخته‌گری فولاد از سلاکس‌هایی با درصد بالاتر اکسید کلسیم برای جذب سریع‌تر اکسیدها و روان‌تر شدن سرباره استفاده می‌شود، در حالی‌که در چدن معمولاً ترکیب با سیلیس بیشتر و ویسکوزیته بالاتر ترجیح داده می‌شود.

+ مهم‌ترین مزایای استفاده از سلاکس در ذوب فلزات چیست؟

سلاکس با جلوگیری از تماس مذاب با هوا، اکسیداسیون را کاهش می‌دهد، کیفیت سطحی را بهبود می‌بخشد، مصرف انرژی را کم می‌کند و باعث افزایش طول عمر نسوز کوره‌ها می‌شود. همچنین فرآیند جداسازی سرباره را ساده‌تر می‌سازد.

+ آیا نوع و کیفیت سلاکس بر راندمان ذوب تأثیر دارد؟

بله، سلاکس بی‌کیفیت می‌تواند باعث افزایش مصرف انرژی، ایجاد حفره در قطعه و افت کیفیت سطحی شود. انتخاب ترکیب مناسب با شرایط کاری، راندمان ذوب را به‌طور محسوسی افزایش می‌دهد و توقف خط تولید را کاهش می‌دهد.

+ شرایط نگهداری و انبارداری سلاکس چگونه است؟

سلاکس باید در محیط خشک و خنک نگهداری شود تا از جذب رطوبت جلوگیری گردد. قرار دادن بسته‌ها روی پالت و دور از تماس مستقیم با زمین از تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی آن جلوگیری می‌کند.

+ آیا امکان سفارش سلاکس با فرمول اختصاصی وجود دارد؟

بله، شرکت ماکان سنگ شکن امکان تولید سلاکس با ترکیب اختصاصی بر اساس نوع فلز، ظرفیت کوره و شرایط کاری مشتریان را دارد. برای مشاوره فنی و ثبت سفارش می‌توانید با بخش فروش تماس بگیرید.

مطالب کاربردی :